در اطفال و کودکان دچار افت شنوایی، مداخله بر دو موضوع تمرکز می کند:
- بهبود وضعیت شنوایی کودک.
- جلوگیری یا کاهش مشکلات ارتباطی که به دلیل افت شنوایی بروز می نماید.
همچنین مداخلات معمولا بر تدارک آموزش و حمایت خانواده تمرکز می کنند.
بیشتر بخوانید: اهمیت تربیت شنوایی کودک کم شنوا.
مداخله های متمرکز بر افت شنوایی
این مداخلات اغلب شامل تجویز انواع وسایل کمکی برای تقویت صدا هستند. رایج ترین وسیله کمکی، سمعک است. سمعک ها انواع مختلفی دارند که بسته به نوع، مدار پردازشی، تعداد کانال و حافظه با یکدیگر تفاوت دارند.
همچنین قیمت سمعک ها، میزان انعطاف آن ها در برنامه ریزی، سهولت استفاده و طول عمر آن ها نیز باهم متفاوت است. سمعک ها در برند های مختلفی وجود دارند مانند سمعک زیمنس. سایر وسایل کمکی عبارتند از سمعک های لمسی و سیستم FM.
علاوه بر این، در صورتی که محدودیت هایی در استفاده از سمعک وجود داشته باشد و این محدودیت ها کارایی سمعک را برای کودک کاهش دهند، کودک تحت جراحی کاشت حلزون قرار می گیرد. کاشت حلزون وسیله ای الکترونیکی است که درون گوش داخلی کودک کار گذاشته می شود و عصب شنوایی را شبیه سازی می کند.
بیشتر بخوانید: سمعک سیگنیا مخصوص کودکان.
مداخله های متمرکز بر مشکلات ارتباطی
تمرکز اصلی مداخله زودهنگام در کودکان دچار افت شنوایی، ارتقاء صلاحیت و مهارت ارتباطی آن ها است. رویکردهای ارتباطی مختلف از نظر مقدار تاکیدشان بر شنیدن و یا دیدن تفاوت دارند.
رویکردهای ارتباطی کودکان کم شنوا کدام است؟
1- رویکردهای شنیداری:
در رویکردهای شنیداری- کلامی، بر این نکته تاکید می شود که شنوایی برای رشد زبان گفتاری اساسی است. رویکردهای شنیداری – شفاهی نیز بر نقش شنوایی در رشد زبان محاوره تاکید دارند ولی ممکن است از اطلاعات بینایی نیز استفاده کنند.
2- رویکرد ترکیبی با استفاده از بینایی:
گفتار نشانه ای از طریق هشت شکل دست (برای صامت های گفتار) و چهار مکان مختلف دست در نزدیک صورت و گردن (برای مصوت های گفتار) به صورت بصری، زبان گفتاری را تکمیل می کند. رویکرد ارتباط کلی از مجموعه ای از نشانه ها، علائم، گفتار، شنوایی و حرکات صورت و بدن برای انتقال پیام استفاده می کند.
3- رویکردهای بینایی با استفاده از زبان اشاره:
زبان اشاره در جمعیت ناشنوایان استفاده می شود. زبان اشاره یک زبان کامل است که شکل گفتاری یا نوشتاری ندارد.
در رویکردهای دوزبانه، از زبان اشاره به عنوان زبان اصلی اسفاده شده و کودک زبان فارسی یا انگلیسی (بسته به کشور) را به عنوان زبان دوم می آموزد. رویکردهای دوزبانه- دوفرهنگی از زبان اشاره به عنوان زبان اصلی و زبان فارسی یا انگلیسی به عنوان زبان دوم سود برده و در کنار آن از توصیه های خاصی مطابق با فرهنگ ناشنوایی بهره می برد.
لازم به ذکر است که صرف نظر از رویکرد ارتباطی انتخاب شده، شاخصه مهم در موفقیت رویکرد در بهبود توانمندی های ارتباطی کودک، مشارکت و مداخله والدین در مداخله ی ارتباطی است.
بیشتر بخوانید: چه متخصصینی با کودک دچار افت شنوایی کار می کنند؟