چرا در پرواز گوشمان می‌گیرد و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟
سفر هوایی می‌تواند تجربه‌ای لذت‌بخش باشد، اما برای بسیاری از افراد، گرفتگی و درد گوش حین پرواز به یک مشکل آزاردهنده تبدیل می‌شود. این اتفاق به ویژه هنگام تغییرات ارتفاع و فشار هوا رخ می‌دهد. اما چرا اینطور می‌شود و چگونه می‌توانیم از آن پیشگیری کنیم؟ در این مقاله از سمعک اقدسیه، به بررسی علمی این پدیده و راهکارهای عملی برای کاهش ناراحتی حاصل از آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
علت گرفتگی گوش در پرواز چیست؟
گوش میانی از طریق شیپور استاش به حلق متصل است. این مجرا وظیفه تنظیم فشار هوا در دو طرف پرده گوش را بر عهده دارد. هنگام پرواز، بهویژه در صعود و فرود هواپیما، تغییرات سریع فشار بیرونی باعث می‌شود پرده گوش به‌داخل یا بیرون کشیده شود. اگر شیپور استاش به‌درستی باز نشود، احساس پری، گرفتگی یا حتی درد در گوش ایجاد می‌شود.
چه کسانی بیشتر در معرض این مشکل هستند؟
- افراد مبتال به سرماخوردگی، سینوزیت یا آلرژی (به‌دلیل تورم مجرای استاش)
- کسانی که سابقه عفونت گوش دارند
- نوزادان و کودکان (به‌دلیل باریک بودن شیپور استاش)
- استفاده‌کنندگان از سمعک یا افرادی با اختالالت شنوایی
راهکارهای فوری برای رفع گرفتگی گوش در پرواز، تکنیک ساده برای بازکردن شیپور استاش:
- بلعیدن مکرر آب دهان یا آدامس جویدن (به تحریک عضلات مجرا کمک می‌کند)
- خمیازه کشیدن (یک روش طبیعی برای تنظیم فشار)
- مانور والسالوا (با دهان بسته و بینی گرفته، به‌آرامی هوا را به بیرون فشار دهید تا گوش‌ها باز شوند.)
- مانور توینبی (Toynbee) (دهان را بسته و بینی را گرفته و چندین بار بلعیدن را انجام دهید تا فشار متعادل شود.)
در ادامه ویدئویی جهت آموزش مانور والسالوا و توینبی قرار داده شده است:
نکته مهم:
- اگر سرماخورده‌اید یا آلرژی دارید، از انجام مانور والسالوا خودداری کنید، زیرا ممکن است منجر به عفونت گوش میانی شود. در این موارد، مانور توینبی گزین‌های ایمن‌تر است.
- استفاده از محافظ‌های گوش مخصوص پرواز: برخی گوشی‌های فیلتردار (مثل EarPlanes ) با کاهش نوسان فشار، از گرفتگی گوش جلوگیری می‌کنند.
- مصرف داروهای ضداحتقان (در موارد ضروری): اگر دچار سرماخوردگی یا آلرژی هستید، استفاده از اسپری بینی یا آنتی‌هیستامین (تحت نظر پزشک) می‌تواند به باز ماندن مجرای استاش کمک کند.
توصیه‌های ویژه برای کاربران سمعک، اگر از سمعک استفاده می‌کنید:
باتوجه به هزینه‌هایی که برای خرید سمعک متحمل می‌شوید، بهتر است به نکات زیر توجه کنید:
- قبل از پرواز، از تنظیم بودن سمعک مطمئن شوید
- در صورت احساس ناراحتی، سمعک را موقتاً خارج کنید (بهویژه در فرود)
- از محافظ‌های ضد رطوبت برای سمعک استفاده کنید، زیرا تغییرات فشار ممکن است روی عملکرد آن تأثیر بگذارد
چگونه قبل از پرواز از گرفتگی گوش جلوگیری کنیم؟
- ۳۰ دقیقه قبل از پرواز از مصرف شیرینی‌جات و نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید (این مواد باعث افزایش ترشح مخاط می‌شود)
- آب کافی بنوشید تا مخاط گوش و بینی رقیق بماند
- اگر سابقه مشکالت شنوایی دارید، قبل از سفر به ادیولوژیست مراجعه کنید
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر بعد از پرواز، علائم زیر را تجربه کردید، ممکن است دچار باروتروما (آسیب ناشی از فشار) شده باشید:
- درد شدید و طولانی‌مدت در گوش
- کاهش شنوایی یا وزوز گوش
- خونریزی یا ترشح از گوش
گرفتگی گوش در پرواز یک مشکل شایع اما قابل پیشگیری است. با رعایت تکنیک‌های ساده و مراقبت‌های پیشگیرانه می‌توانید سفری راحت‌تر داشته باشید. اگر از سمعک استفاده می‌کنید یا سابقه مشکلات شنوایی دارید، مشورت با یک متخصص شنوایی‌سنجی قبل از سفر هوایی توصیه می‌شود. متخصص شنوایی سنجی ما در کلینیک سمعک اقدسیه همواره آماده ارائه خدمات به شما عزیزان هستند تا سفری ایمن و به دور از استرس ناشی از گرفتگی گوش را برای خود رقم بزنید. جهت رزرو نوبت با شماره تماس 02122280646 ارتباط برقرار کنید.
