گاهی اوقات سمعک‌های مرسوم ( یعنی سمعک‌های داخل گوشی و پشت گوشی) بهترین گزینه برای افراد کم شنوا نیستند و فرد اگر از سمعک‌های استخوانی استفاده کند، بهره بیشتری می‌برد و بهتر می‌شنود. با وجود این بسیاری از مردم از وجود این سمعک‌ها و نحوه عملکردشان بی‌اطلاع هستند.
سمعک استخوانی چیست؟
سمعکی است که امواج صوتی را به مکانیکی ( لرزش) تبدیل می‌کند. سمعک‌های مرسوم عملکردشان به این صورت است که صدا را تقویت می‌کنند و به درون کانال گوش می‌فرستند. صدا از کانال گوش به پرده و گوش میانی می‌رسد و در اینجا توسط گوش میانی تبدیل به ارتعاش (لرزش) می‌شود. سپس این لرزش‌ها به حلزون انتقال داده می‌شود که ارگان اصلی شنوایی است و لرزش‌ها را به پیام عصبی تبدیل می‌کند و به مغز می‌فرستد.
اما سمعک استخوانی موج صوتی را مستقیما به لرزش تبدیل می‌کند و به حلزون می‌فرستد، بنابرین کار را بسیار ساده می‌کند. یعنی این مدل سمعک دستگاهی است که به جای گوش خارجی و میانی عمل می‌کند.
آیا سمعک‌های استخوانی کیفیت صدایی مناسبی دارند؟
بله. سمعک‌های استخوانی فقط برای طیف کمی از افراد کم شنوا پاسخگو هستند (که در ادامه توضیح داده خواهد شد) اما از کیفیت صوتی بسیار عالی برخوردار هستند و معمولا کاربران این سمعک‌ها رضایت 100% دارند، زیرا انتقال صدا از طریق لرزش هیچگونه تغییری در کیفیت صدا ایجاد نمی‌کند.
سمعک استخوانی برای چه افرادی مناسب است؟
2 دسته از افراد کم شنوا کاندید استفاده از این سمعک هستند:
- الف) افرادی با مشکل شنوایی کانداکتیو
- ب) افرادی با مشکل شنوایی یکطرفه
در ادامه هریک از این دو مورد را توضیح داده‌ایم.
الف) افرادی با مشکل شنوایی کانداکتیو
کم شنوایی کانداکتیو یعنی اینکه فرد دچار مشکل در گوش خارجی و میانی باشد اما حلزون وی سالم باشد. در حقیقت سیستم گوش خارجی و میانی را سیستم کانداکتیو می‌نامند. زیرا کانداکتیو برگرفته از کلمه انگلیسی conductive به معنای انتقالی است. کانداکتیو نامیده می‌شوند زیرا وظیفه انتقال صوت به حلزون را بر عهده دارند.
بنابرین اگر فردی دچار مشکل در کانال گوش خارجی، پرده گوش، و یا گوش میانی باشد می تواند از سمعک استخوانی استفاده کند. بیماری های زیر باعث ایجاد کم شنوایی کانداکتیو می شوند:
- تشکیل نشدن مادرزادی لاله گوش
- تشکیل نشدن مادرزادی کانال گوش
- استخوانی شدن کانال گوش
- عفونت کانال گوش (اتیت خارجی)
- سوراخ شدن پرده گوش
- سفت شدگی پرده گوش
- عفونت گوش میانی (اتیت مدیا)
- شکستگی یا سفت شدگی استخوانچه‌های پشت پرده گوش
موارد بالا همگی از بیماری‌هایی هستند که سیستم انتقال فرد به مشکل می‌خورد و فرد می‌تواند سمعک استخوانی استفاده کند.
ب) افت شنوایی یکطرفه
افراد دارای یک گوش سالم و یک گوش ناشنوا می‌توانند بر روی گوش ناشنوا از این سمعک استفاده کنند که بتوانند شنوایی 360 درجه داشته باشند. می‌دانیم که این افراد شنوایی 180 درجه دارند یعنی اگر کسی از سمت گوش ضعیف شان صحبت کند، صحبت‌های او را خیلی ضعیف و نجواگونه می شنوند. در این افراد با تجویز یک سمعک مناسب می‌توان شنوایی فرد را کامل کرد.
انواع سمعک‌های استخوانی
سمعک‌های استخوانی به 2 دسته تقسیم می‌شوند: Nonsurgical Devices و Surgical Devices
Nonsurgical Devices یعنی سمعک‌های استخوانی که بدون نیاز به جراحی تجویز می‌شوند. این سمعک‌ها خود به 3 نوع تقسیم می‌شوند: سمعک تلی، عینکی و ADHEAR
سمعک استخوانی تلی
سمعک تلی یا تل باند یعنی سمعک داخل تل مو و یا کش مو جای داده می‌شود و به‌صورتی قرار می‌گیرد که ویبراتور بر روی ماستوئید (برجستگی پشت لاله گوش) قرار گیرد. اگر جای ویبراتور عوض شود فرد همچنان می‌شنود اما حالت ایده‌آل این است که ویبراتور بر روی ماستوئید باشد. باتری 13 مصرف می‌کنند و طول عمر این سمعک‌ها 3–5 سال است. برای افرادی مناسب هستند که آستانه‌های BC آن‌ها بهتر از 35 دسیبل باشد.
سمعک استخوانی عینکی
سمعک عینکی معروف‌ترین سمعک از مدل استخوانی، سمعک عینکی است. به علت اینکه هم سمعک استخوانی هستند و هم می‌توانند به‌عنوان عینک عمل کنند، رایج‌ترین سمعک‌های استخوانی هستند. در افرادی که مشکل بینایی ندارند می‌توان به جای عدسی‌ها از شیشه خالی استفاده کرد. این سمعک‌ها از 2 قطعه مجزا تشکیل شده‌اند، فریم و دسته عینک. سمعک در داخل دسته قرار می‌گیرد و بنابرین می‌توان از 2 سمعک برای فرد استفاده کرد (یعنی هم دسته چپ و هم راست سمعک باشند). سمعک عینکی اندکی از عینک‌های معمولی درشت تر هستند (هم فریم‌شان بزرگتر است و هم دسته) زیرا باید بتوانند فشاری معادل 150 پاسکال بر ماستوئید وارد کنند، اگر دسته عینک نازک باشد نمی‌توانند این فشار را اعمال کند و در نتیجه کاربر به خوبی نمی‌شنود. به همین خاطر این سمعک‌ها را نمی‌توان بر روی فریم‌های معمولی گذاشت بلکه دارای فریم‌های مخصوصی هستند که توسط کمپانی‌های به خصوصی تولید می‌شوند. فریم‌ها از تنوع بالا در رنگ و اندازه برخوردارند و همچنین بسیار شکیل و زیبا ساخته شده‌اند. سمعک‌های عینکی معمولا آنالوگ هستند و باتری 675 مصرف می‌کند که هر 15 الی 20 روز نیاز به تعویض باتری دارند.
معروف‌ترین برند سمعک عینکی BHM اتریش است.
سمعک ADHEAR
سمعک ADHEAR به‌تازگی معرفی شده است و توانسته‌اند در این مدت اندک بسیار محبوب شود. از 2 جزء مجزا تشکیل شده است که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید.
قسمت اول Adhesive Adaptor است که بر روی چسب قرار دارد و به پشت گوش انسان و دقیقا بر روی ماستوئید می‌چسبد. قسمت دوم Audio Processor یا پردازنده صوتی است که کار تجزیه و تحلیل صدا و تبدیل آن‌ها به‌لرزش را بر عهده دارد. باتری این سمعک‌ها می‌تواند تا 300 ساعت کار کند بنابرین هر ماه یکبار نیاز به تعویض باتری است. چسب‌های این دستگاه به‌راحتی قابل تعویض است و هر 2–4 هفته تعویض می‌شوند، هزینه این چسب‌ها بسیار مناسب است و به تعداد بالا بر روی سمعک وجود دارند. در هنگام خوابیدن یا استحمام قسمت پردازنده باید جدا شود اما قسمت Adaptor بر روی پوست باقی می‌ماند (هر 2 هفته یکبار تعویض می‌شود) . این سمعک فقط برای افرادی مناسب است که آستانه شنوایی BC آن‌ها بهتر از 25 دسیبل باشد.
مزیت و معایب سمعک‌های Adhear
مهمترین مزایای سمعک‌های Adhear:
- استفاده کردن از آن‌ها بسیار راحت است و فرد به‌راحتی می تواند چسب‌ها را عوض کند
- طول عمر باتری آن‌ها بسیار بالا است (انرژی کمی مصرف می‌کنند)
- برعکس سمعک‌های عینکی و تل باند، فشار زیادی به جمجمه وارد نمی‌کنند
- بر عکس سمعک‌های کاشتنی نیاز به جراحی ندارند
- دارای سایز و ابعاد بسیار مناسبی هستند (3.5 cm × 1.5 cm)
- در 3 رنگ متفاوت ساخته شده است
معایب سمعک‌های Adhear:
- اگر فرد عینکی باشد دسته عینک برای Adhear مزاحمت ایجاد می‌کند و باعث ایجاد سوت می‌شود
- چسب سمعک بسیار مقاوم به آب است اما پردازنده نباید در معرض آب قرار گیرد. بنابرین اگر دچار تعریق زیاد می‌شوید Adhear گزینه مناسبی برای شما نیست
- در حین ورزش کردن یا باید سمعک از روی گوش برگرفته شود و یا اینکه از activity clip استفاده شود
به‌صورت کلی کار گوش خارجی و میانی این است که صدا را به لرزش تبدیل کنند و به حلزون تحویل دهند. این دقیقا کاری است که سمعک استخوانی می‌کند یعنی این سمعک آمده است که جای گوش خارجی و میانی عمل کند.
Surgical Devices یا سمعک های استخوانی کاشتنی
Surgical Devices یعنی سمعک‌های استخوانی که نیازمند جراحی هستند. این سمعک‌ها به وسیله عمل جراحی بر روی استخوان ماستوئید کاشته می‌شوند. سمعک‌های کاشتنی از 2 قسمت تشکیل شده‌اند: یک قسمت به واسطه عمل جراحی داخل استخوان جمجمه و زیر پوست جایگذاری می‌شود، و قسمت دوم که اصلی‌ترین قسمت سمعک است بر روی پوست قرار می‌گیرد و از طریق آهنربا به قسمت داخلی در ارتباط است. قسمتی که بر روی پوست قرار می‌گیرد وظیفه جمع‌آوری صداها و تجزیه و تحلیل آن‌ها را بر عهده دارد و بنابرین اصلی‌ترین قسمت است. اما قسمتی که درون استخوان جمجمه قرار می‌گیرد فقط یک ارتعاش کننده است که وظیفه به لرزش در آوردن استخوان جمجمه را بر عهده دارد.
انواع سمعک های استخوانی کاشتنی
چندین برند سمعک استخوانی کاشتنی بسیار معتبر در دنیا وجود دارد که سمعک Ponto از کمپانی اتیکن و برند باها BAHA از بهترین انواع آن‌ها هستند.
سمعک ponto 5 که به تازگی معرفی شده است یکی از بهترین سمعک های استخوانی دنیاست. این سمعک تا افت شنوایی 65 دسیبل را پوشش میدهد و از طریق رابط گردنی به موبایل‌های اندروید و آیفون متصل می‌شود که در این حالت تبدیل به هندزفری بلوتوثی می‌شود. ponto 5 در 3 نوع ساخته شده است که یکی باتری 312، یکی 13 و یکی باتری 675 مصرف می‌کند. ابعاد سمعک ponto 5 چیزی در حدود 2.5 * 2 سانتی‌متر است. این سمعک با دستگاه‌های MRI کمتر از 3 تسلا کاملا سازگار است.
سمعک باها BAHA هم تا افت شنوایی 65 دسیبل را پوشش میدهد، علاوه بر 3 مدلی که باتری‌های 312، 13 و 675 مصرف می‌کنند در یک مدل شارژی هم تولید می‌شود که با هر بار شارژ شدن 32 ساعت می‌تواند شارژ نگه دارد. سمعک‌های BAHA قابلیت ارتباط با هیچگونه موبایلی را ندارند. ابعاد سمعک BAHA در حدود 2.5 * 2 سانتی‌متر است. این سمعک با دستگاه‌های MRI کمتر از 1.5 تسلا سازگار هستند.
در گذشته افرادی که سمعک‌های کاشتنی استفاده می‌کردند، نمی‌توانستند در معرض اشعه MRI قرار گیرند زیرا قسمتی که در زیر پوست قرار می‌گرفت دچار سوختگی می‌شد و فرد باید مجددا تحت عمل جراحی قرار می‌گرفت اما سمعک‌های کاشتنی امروزه در مقابل اشعه‌های MRI و CT-SCAN کاملا مقاوم هستند.
طول عمر سمعک های کاشتنی چقدر است؟
پروتزی که داخل جمجمه قرار می‌گیرد طول عمری حداقل 20 ساله دارد اما دستگاه بیرونی 4 الی 5 سال عمر دارد و بعد از این مدت باید تعویض شود.
قیمت سمعک استخوانی کاشتنی چقدر است؟
یکی از دغدغه‌های همیشگی هنگام خرید سمعک، قیمت سمعک است. سمعک های استخوانی کاشتنی از آنجایی که نیازمند عمل جراحی هستند بسیار گران‌قیمت هستند، مثلا کاشت سمعک Ponto 5 در حدود 100 میلیون تومان هزینه دارد.
مهمترین مزیت سمعک‌های استخوانی کاشتنی چیست؟
سمعک های استخوانی غیرقابل کاشت (مانند عینکی، تلی و Adhear) فقط برای افرادی مناسب هستند که آستانه‌های BC آن‌ها (یعنی آستانه عصب) بهتر از 25 دسیبل باشد. اما سمعک های استخوانی کاشتنی دارای قدرت بیشتری هستند و اگر آستانه‌های عصب فرد تا 65 دسیبل هم باشد، پاسخگو هستند.
یکی دیگر از مزیت‌های سمعک‌های کاشتنی این است که به واسطه softband هم می‌توانند استفاده شوند. softband در واقع نوعی کش مو است.
معایب سمعک‌های کاشتنی
- احتمال افتادن و گم شدن آن‌ها بیشتر از سایر سمعک‌ها است
- با وجود پیشرفت‌های بسیاری که کرده‌اند اما همچنان در مقابل اشعه‌های MRI و … تا حدودی حساس هستند
- هزینه بسیار بالایی دارند
- مقاومت کمتری از سایر سمعک‌ها در مقابل گرد غبار و رطوبت دارند
- نیازمند عمل جراحی هستند
4 پاسخ
ما هم بچه مون مشکل آرترزی دوطرفه داره سمعک تلی دو طرفه مدل مینی کین از شرکت الیترون خیلی خوب جواب میدهد
سلام.مهم رضایتمندی کاربر است، اگر شما از این محصول راضی هستید قطعا گزینه خوبی است. اما در سطح دنیا و به صورت کلی اگر نگاه کنیم بهترین برند سمعک استخوانی ازان BHM اتریش است.
سلام.برای بچه‌ی ۴ ماهه که کانال گوشش تشکیل نشده اما عصب و حلزونش سالم است، بهترین سمعک تلی چیست؟؟
سلام.برند BHM اتریش بهترین سمعک های استخوانی دنیا را تولید می کند.