ایجاد نگرش و انگیزه در افراد کم شنوا برای استفاده از سمعک

در پاسخ به این پرسش باید گفت در افرادی که افت شنوایی شدید ندارند و یا تنها یک گوششان دچار افت شنوایی است، عواملی غیر از نتایج ارزیابی شنوایی هستند که بر سودمندی سمعک اثر می گذارند. یکی از مهم ترین این عوامل، مساله نگرش فرد درباره تهیه سمعک و همچنین میزان انگیزه او برای انجام این کار است. در واقع انگیزه و نگرش نتیجه کلی مجموعه ای از عوامل مثبت و منفی است. این عوامل عبارتند از:

1- آگاهی از کاهش شنوایی

آیا بیمار می داند که شنوایی او طبیعی نیست و از نظر احساسی این مساله را پذیرفته است؟! یعنی آیا بیمار کاملا از وجود آسیب شنوایی در خود باخبر است؟ به عنوان مثال وقتی بیمار می گوید که دیگران واضح صحبت می کنند و در درک گفتار آن ها مشکلی ندارد، بدین معناست که از وجود کاهش شنوایی خود بی خبر است و یا نمی خواهد این مساله را بپذیرد که دچار کم شنوایی است.

2- نیازهای ارتباطی

چقدر بیمار در یک حالت احساس می کند که کمتر از حالت طبیعی می شنود و اصوات را چندان واضح نمی شنود؟ یا این که در یک موقعیت شنیداری، چقدر مجبور است تمرکز کند و آیا سریع دجار خستگی عصبی می شود؟ یعنی بیمار چقدر دچار محدودیت در انجام قعالیت یا ناتوانی شنیداری است؟ مساله مهم این است که بیمار تا چه حد از ناتوانی شنیداری خود باخبر است؟

3- پیامدها

آیا ناتوانی شنیداری موجب شده است بیمار نتواند به فعالیت هایی که دوست دارد بپردازد یا احساسات منفی نسبت به زندگی پیدا کند؟ یعنی چقدر بیمار دچار محدودیت در مشارکت یا معلولیت شنیداری شده است؟ مساله مهم این است که بیمار خودش چقدر احساس می کند که به خاطر مشکل شنوایی محدود شده است؟

4- خودپنداری

آیا بیمار فکر می کند وقتی از سمعک استفاده می کند، مردم درباره اش بد فکر می کنند؟ آیا استفاده از سمعک باعث می شود بیمار درباره ی خودش فکر منفی کند؟ بعضی از بیمارانی که مشکلات ارتباطی خود را پذیرفته اند، ممکن است ناشایستگی اجتماعی خود را به نقص شنوایی شان ترجیح دهند. بنابراین چنانچه از افت شنوایی شان خبر نداشته باشند، خودپنداری آن ها نیز ممکن است به خوبی حفظ شده باشد.

5- سودمندی مورد انتظار

بیمار بر اساس گفته های افرادی که سمعک دارند یا قبلا داشته اند و یا بر اساس گفته های پزشکان و مشاهده ی افرادی که سمعک دارند، چقدر انتظار سودمندی سمعک را دارد؟

6- ترس یا تردید

آیا بیمار درباره مشکلات مربوط به نحوه عملکرد سمعک یا نحوه کار با آن فکر کرده است؟ آیا او افت شنوایی را برابر با پیری و گذر عمر، کاهش شایستگی اجتماعی یا حتی فرتوت شدن قلمداد می کند و سمعک را نشانه ای از بدتر شدن اوضاع می داند؟

7- هزینه ها

بیمار چه تصوری از میزان کل هزینه ها (هزینه های مالی مربوط به قیمت سمعک، بار احساسی آن و …) با میزان سودمندی به دست آمده از سمعک وجود دارد؟ سودمندی فقط حاصل افزایش میزان درک گفتار در یک حالت خاص نیست بلکه سمعک باید منجر به برقراری ارتباطات راحت تر با دیگران، فراهم آمدن فرصت های شغلی بهتر در آینده، شرکت در فعالیت ها یا کاهش گوشه گیری، سردرگمی و خستگی فرد شود.

8- نفوذ دیگران

آیا بیمار را تشویق کرده اند یا حتی به زور او را وادار کرده اند که به دنبال بازتوانی باشد؟ تقریبا نیمی از افراد کاندید دریافت سمعک، توسط خانواده برای دریافت سمعک مورد تشویق مثبت قرار می گیرند. بیمارانی که دارای افت شنوایی تدریجی و طولانی مدت در فرکانس های بالا (صداهای زیر) هستند، اغلب توسط اعضای خانواده نزد متخصص برده می شوند. ممکن است این بیماران فرصت نداشته باشند تا از افت شنوایی خود باخبر شوند زیرا کم شنوایی ان ها به تدریج رخ داده و همچنین وضعیت شنوایی آن ها در نواحی فرکانس پایین خوب است. اغلب افراد مسن این شرایط را دارند که ممکن است کمتر نیاز به برقراری ارتباط با دیگران داشته باشند. همه این مسائل سبب می شوند بیمار معتقد باشد که وضعیت شنوایی او طبیعی است.

9- آسیب شنوایی

در نهایت، آسیب فیزیولوژیک وضعیت شنوایی بیمار بر میزان محدودیت در انجام فعالیت و محدودیت در مشارکت که او معتقد است دچار آن ها است تاثیر می گذارد ولی به هیچ وجه تعیین کننده آن ها نیست. میزان نقص عملکردهای شنیداری فرد با میزان افت شنوایی که در ادیوگرام نشان داده می شود، فقط یک همبستگی جزئی دارد. با این وجود، ادیوگرام تون خالص شاخص خوبی از میزان آسیب فیزیولوژیک کلی است و همچنین شاخص نسبتا متوسطی از میزان محدودیت در انجام فعالیت فرد است ولی شاخص ضعیفی برای نشان دادن میزان محدودیت فرد در مشارکت است.