سمعک وسیله ای است که تقریبا” در تمام طول روز، درون گوش قرار می گیرد. بنابراین سمعک یا حداقل بخشی از آن، دائما” در معرض رطوبت ناشی از تعریق و ترشحات و جرم گوش قرار دارد. چنین شرایطی برای هر دستگاه الکترونیکی از جمله سمعک که شامل اجزای الکترونیکی بسیار کوچک و پیچیده است، چندان ایده آل نیست. اگرچه سمعک ها از مواد محکمی ساخته شده اند و قیمت سمعک نیز نسبتا” زیاد است؛ اما در برابر استفاده ی نادرست، رطوبت، گرما و تشعشعات بسیار حساس بوده و قادر به مقاومت نیستند. مراقبت منظم سمعک که شامل تمیز کردن، تعویض باتری و چکاپ های حرفه ای می باشد، برای حفظ عملکرد مطلوب و افزایش طول عمر دستگاه، جلوگیری از خرابی های مکرر و کاهش هزینه های تعمیر آن، حفظ کیفیت و شفافیت صدای خروجی و رضایت کاربر از تجارب شنیداری خود و در نتیجه ارتقای ارتباطات اجتماعی و کیفیت زندگی کاربر بسیار مهم است.

در این مطلب برخی نکات ساده برای مراقبت از سمعک و تمیز کردن آن را میخوانید:

انتخاب سمعک چه تأثیری بر طول عمر آن دارد؟!

یکی از نکاتی که در انتخاب سمعک باید به طور ویژه مورد توجه قرار گیرد، رتبه IP مربوط به مدل سمعک است. در فناوری شنوایی، IP مخفف عبارت «Ingress Protection / حفاظت از ورود» است. رتبه IP یک عدد دو رقمی است که مقاومت سمعک در برابر ذرات گردوغبار و رطوبت را رتبه بندی می کند. برای این دو عدد، عدد اول مقاومت در برابر ذرات گردوغبار را رتبه بندی می کند و عدد دوم مقاومت در برابر آب را نشان می دهد. هرچه هر عدد بالاتر باشد، دستگاه بهتر محافظت می شود. رتبه IP 58 محافظت بیشتری نسبت به IP 36 ارائه می دهد. هنگام مقایسه مدل های مختلف سمعک، رتبه بندی IP می تواند زمانی مفید باشد که فاکتورهای سبک زندگی خاصی را در نظر بگیرید و می تواند به شما در انتخاب سمعک مناسب برای نیازهایتان کمک کند.

هنگام مراقبت از سمعک باید به چه نکاتی توجه کنیم؟!

سمعک های مدرن کوچک و ظریف هستند؛ اما دارای فناوری قدرتمند و مدرنی می باشند. آن ها باید به دقت مورد مراقبت قرار گیرند تا از آن ها در برابر تأثیرات خارجی محافظت شود.

چند نکته کلی در اینجا ارائه شده است:

• قبل از دست زدن به سمعک دستان خود را بشویید و کاملا” خشک کنید، با احتیاط از سمعک استفاده کنید و تعویض باتری یا تمیز کردن سمعک را در محیطی تمیز و با روشنایی خوب انجام دهید.
• هنگام تمیز کردن سمعک یا تعویض باتری آن، همیشه یک پارچه نرم زیر دست خود داشته باشید. در صورت افتادن تصادفی سمعک، این کار از آسیب دیدن آن جلوگیری می کند. پارچه ای با رنگ ساده نیز یافتن سریع قطعات کوچک را آسان تر می کند.
• در صورت عدم استفاده از سمعک، درب باتری آن را باز کنید تا هم رطوبت آن خشک شود و هم با خاموش شدن سمعک میزان مصرف باتری آن کاهش یابد.
• همواره هنگام استفاده از محصولات مراقبت از مو مانند ژل، تافت و …، سمعک خود را کنار بگذارید. چون ممکن است این مواد وارد سمعک شده و عملکرد آن را مختل کنند. حتی دقت کنید که هنگام گذاشتن سمعک در گوش، مجرای گوش کاملا خشک باشد تا قطرات آب وارد رسیور یا قالب سمعک نشوند.
• هرگز از سمعک خود در حمام، استخر، سونا یا زیر دوش استفاده نکنید. سمعک یک دستگاه الکترونیکی است و آب می تواند سبب خرابی قطعات آن شود. اگرچه گفته می شود سمعک های امروزی ضد آب هستند؛ اما استاندارد مشخصی برای مقاومت آن ها در برابر آب تعیین شده است.
• هرگز از محصولات پاک کننده برای تمیز کردن سمعک خود استفاده نکنید.
• سمعک خود را از گرمای بیش از حد حفظ کنید. آن ها را در داشبورد اتومبیل یا در مجاورت اجاق گاز و مایکروفر و … نگذارید، هنگام سشوار کشیدن به موها سمعک را از گوش خود خارج کنید.
• هنگام قرار دادن سمعک در جعبه مخصوص آن، مراقب باشید که تیوب یا سیم، قالب و … آسیب نبیند.
• استفاده منظم از رطوبت گیر، مانند کیت Clean Dry، می تواند به جلوگیری از خوردگی و افزایش عمر سمعک شما کمک کند. قبل از استفاده از رطوبت گیر، باتری ها را خارج کنید.
• سمعک خود را پرت نکنید و آن را به سطوح سخت نکوبید.
• سمعک های خود و همچنین باتری ها و لوازم جانبی کوچک آن را در مکانی امن و خشک و دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید. حتی در مسافرت هم کیف نگهداری سمعک و رطوبتگیر آن را به همراه داشته باشید.
• بطور دوره ای اتصالات باتری و ورودی های میکروفون سمعک را تمیز کنید و هرگونه جرم گوش قابل مشاهده یا دبری و گردوخاک را با یک پارچه نرم و تمیز پاک کنید.
• فیلترها یا وکس گاردها (یا محافظ جرم که به عنوان تله جرم (Wax Trap) نیز شناخته می شود) را بطور مرتب تعویض کنید تا وکس و کثیفی را که ممکن است کیفیت صدا را کاهش دهد پاک کنید.
• سمعک نیز مانند سایر دستگاه ها، به خدمات حرفه ای نیاز دارد. به همین دلیل هم اغلب سمعک ها با ضمانت نامه و تعهد انجام خدمات پس از فروش و تعمیر ارائه می شوند. معاینات روتین را با متخصص شنوایی خود برای تمیز کردن کامل و تخصصی برنامه ریزی کنید. این کار می تواند تعداد تعمیرات مورد نیاز در طول عمر سمعک را به میزان قابل توجهی کاهش داده و به حفظ کیفیت صدای آن کمک کند.
• در صورت انجام عکس برداری با اشعه X، MRI یا CT Scan سمعک ها باید برداشته شوند.
• از آنجا که سمعک به رطوبت، تشعشع و گرما بسیار حساس است، باید همیشه در مکانی تمیز و خشک نگهداری شود. آن ها را در آشپزخانه یا حمام یا نزدیک منبع گرما قرار ندهید. یک مکان اختصاصی دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی پیدا کردن سمعک را در مواقع نیاز برای شما آسان تر می کند. همچنین حتما آن ها را در کیف یا جعبه خشک کن خودشان نگهداری کنید. این کار آن ها را از آسیب، گردو غبار و کثیفی محافظت می کند.
• در صورت خرابی سمعک، تعمیر آن را فقط به شنوایی شناس بسپارید. اگرچه سمعک یک دستگاه الکترونیکی است؛ اما ظرافت و حساسیت زیادی دارد و نباید توسط هر فردی دستکاری شود.

چه وسایلی برای تمیز کردن سمعک نیاز است؟!

جرم گوش و رطوبت یکی از دلایل اصلی خرابی سمعک و نیاز به تعمیر آن است. با استفاده ی مکرر از سمعک، به ویژه در فصل تابستان که هوا گرم تر است، عرق، جرم گوش و چربی های طبیعی بدن در منافذ میکروفون و رسیور سمعک تجمع می یابد. این اتفاق نه تنها کیفیت صدای سمعک را کاهش می دهد؛ بلکه پتانسیل انتقال باکتری ها و ایجاد عفونت گوش را نیز دارد.  به همین دلیل مراقبت های بهداشتی از سمعک از اهمیت بالایی برخوردار است که می بایست با دانش و ابزار مناسب انجام شود.

یکی از مهم ترین نکات نگهداری سمعک، تمیز کردن منظم آن در خانه است که بسیار آسان می باشد. اکثر شرکت های سازنده سمعک به همراه سمعک های خود، یک جعبه حاوی لوازم تمیزکننده سمعک را نیز ارائه می دهند. به عنوان مثال، کمپانی سمعک ویدکس محصولات بهداشتی «Audinel» را مخصوص سمعک تولید و عرضه می کند که علاوه بر سمعک های همین کمپانی، برای سایر برندهای سمعک نیز قابل استفاده است. تمامی این محصولات دارای گواهی ISO13485 هستند. بدین معنی که 100% ایمن و سازگار با دستگاه های شنوایی می باشند.

ابزارها و لوازم جانبی لازم برای تمیز کردن سمعک عبارتند از:منمنمن

برس یا فرچه ی مخصوص سمعک		یکی از اجزای رایج در کیت های تمیزکننده سمعک است که آلاینده هایی مانند جرم گوش و گردوخاک را از روی سطح خارجی سمعک پاک می کند. برس های کوچکتر روی آن نیز برای تمیز کردن سوراخ های کوچک روی سمعک مفید است. برس های سمعک انواع مختلفی دارند. برخی از برس ها در سر خود یک آهنربا دارند که برای خارج کردن باتری سمعک مورد استفاده قرار می گیرد. در انتهای آن ها نیز یک زائده باریک فلزی قرار دارد که برای باز کردن درب باتری، تغییر تنظیمات سمعک های تریمری و … استفاده می شود. گاهی نیز به جای این قسمت، یک حلقه ی سیمی برای خارج کردن جرم از دهانه قالب گوش قرار دارد.
ابزار مخصوص تمیز کردن تیوب سمعک		این ابزارا به گونه ای طراحی شده است که از داخل تیوب قالب سمعک عبور کرده و آن را از گردوغبار، خاک، جرم یا سایر آلاینده ها پاک کند.
حلقه ی مخصوص خارج کردن جرم		برای تمیز کردن جرم گوش از دهانه سمعک (که درون مجرای گوش قرار می گیرد)، از یک حلقه ی سیمی استفاده کنید. این تجمع می تواند مانع انتقال صدا شده و در عملکرد سمعک اختلال ایجاد کند. برخی از این ابزارها دارای یک حلقه در یک طرف و یک قلم مو یا جمع کننده جرم در طرف مقابل هستند.
دمنده ی تیوب سمعک		این دستگاه پس از تمیز کردن سمعک، به آرامی رطوبت اضافی و هرگونه جرمباقی مانده را از قالب گوش، تیوب یا دریچه ها خارج می کند.
پاک کننده سمعک نانو کلین (NanoClea)		این ابزار شبیه پاک کننده های پیپ است؛ اما کوچکتر بوده و می تواند از تیوب ها ها و دهانه های مختلف سمعک عبور کند. می توانید نانوکلین را به جای ابزار تمیزکننده تیوب سمعک استفاده کنید. نانوکلین یکبارمصرف است و به صورت بسته بندی با تعداد معین عرضه می شود.
اسپری ضدعفونی کننده سمعک		برخی از این محصولات (اسپری ضدعفونی کننده) حاوی موادی هستند که به جلوگیری از تجمع جرم کمک می کنند. مهم است که قبل از اسفاده از هرگونه اسپری روی سمعک، پیشنهادات سازنده را در مورد مواد پاک کننده بررسی کنید. زیرا برخی مواد پاک کننده مانند الکل یا مواد شوینده سبب خوردگی قطعات پلاستیکی یا فلزی سمعک می شوند.
دستمال میکروفایبر		پس از تمیز کردن سمعک، این پارچه نرم و بدون پرز، جرم و دبری های اضافی را از بین می برد. دستمال های تمیزکننده ی مخصوص سمعک همان دستمال عینک است که گاهی آغشته به یک ماده فعال سطحی است که هرگونه آلودگی، گردوغبار یا جرم گوش را از روی سمعک پاک کرده و از ورود آن ها به داخل سمعک یا انتقال باکتری و عفونت به گوش فرد جلوگیری می کند. این دستمال ها به ویژه در مدل های سمعک داخل گوشی بسیار کاربردی است.
دستگاه رطوبت گیر سمعک		رطوبت گیرهای مختلف و دستگاه های خشک کننده سمعک، به حذف رطوبت و جلوگیری از آسیب رسیدن به سمعک کمک می کنند. برخی از این دستگاه ها شامل یک قطعه UV است که دستگاه را تمیز و ضدعفونی می کند.

اکثر شنوایی شناسان در ابتدای خرید سمعک، یک بسته لوازم بهداشتی سمعک را نیز در اختیار کاربر قرار می دهند. اما می توانید کیت های تمیزکننده ی سمعک را به صورت جداگانه از کلینیک شنوایی خود، مغازه های تجهیزات پزشکی و یا به صورت آنلاین خریداری کنید.

سمعک ها هر چند وقت یک بار باید تمیز شوند؟!

در حالی که تمیز کردن عمیق و کامل سمعک باید توسط شنوایی شناس انجام شود؛ کاربر نیز باید در منزل با رعایت برخی نکات سمعک را تمیز کند. مراقبت فردی سمعک به صورت روزانه و هفتگی انجام می شود.

مراقبت روزانه: در حالت ایده آل، کاربر باید به عنوان بخشی از یک برنامه روزانه، هر روز صبح سمعک خود را با یک پارچه نرم و خشک تمیز کند. این کار به جلوگیری از تجمع بیش از حد جرم گوش و سایر دبری ها بر روی سمعک کمک می کند. چرا که تولید جرم گوش در همه افراد طبیعی و رایج بوده و اطمینان از عاری بودن سمعک از جرم، گام مهمی در روال تمیز کردن و نگهداری روزانه ی سمعک است. همچنین کاربر می بایست هر روز تیوب سمعک پشت گوشی، وکس گارد و فیلتر سمعک را بررسی کرده و در صورت لزوم وکس گارد را تعویض کند، قالب و تیوب سمعک را جدا کرده و پس از تمیز کردن دوباره وصل کند.

همچنین باید هر شب قبل از خواب، سمعک را به آرامی با یک پارچه نرم و خشک پاک کنید، و پس از باز کردن درب های باتری (برای خاموش شدن سمعک و افزایش طول عمر باتری) سمعک را در دستگاه رطوبت گیر مخصوص آن قرار دهید. در مورد سمعک های شارژی، شارژر به عنوان رطوبت گیر هم عمل می کند. بنابراین سمعک را در طول شب در شارژر قرار دهید.

مراقبت هفتگی: می توان سمعک را هفته ای یک بار به صورت عمیق تر تمیز کرد. به عنوان مثال، خارج کردن جرم گوش با یک برس نرم یا جمع کننده وکس در صورتی که توسط شنوایی شناس در کیت تمیز کردن سمعک فراهم شده باشد، تمیز کردن نقاط تماس باتری سمعک، بررسی کردن سمعک از نظر خوردگی و تعویض هرگونه وکس گارد یا فیلتر در صورت نیاز.

علاوه بر مراقبت روزانه و هفتگی از سمعک در منزل، شنوایی شناس نیز از طریق بررسی و اطمینان از سالم بودن سمعک و تمیز کردن حرفه ای آن، می تواند به افزایش طول عمر سمعک و بازدهی آن کمک کند.

بطور کلی برای حفظ عملکرد خوب سمعک باید حداقل هر هفته توسط کاربر در منزل و هر 6-12 ماه یکبار توسط متخصص تمیز شود.

سمعک هر چند وقت یک بار باید به صورت حرفه ای تمیز شود؟!

این که دقیقا تمیز کردن عمیق توسط متخصص هر چند وقت یک بار انجام شود، بسته به مدل سمعک و همچنین سرعت تعریق یا تجمع جرم گوش برای افراد مختلف کمی متفاوت است. برای برخی از افراد، تمیز کردن حرفه ای باید هر 3 ماه یک بار انجام شود. در حالی که برخی دیگر می توانند هر 6 ماه یک بار برای تمیز کردن سمعک به شنوایی شناس مراجعه کنند. نکته ی مهم این است که باید بر حسب شرایط خود در فواصل زمانی منظمی برای تعمیر و نگهداری، چک کردن تنظیمات و تمیز کردن اتصالات سمعک خود به شنوایی شناس مراحجعه کنید.

در صورت داشتن شرایط زیر جهت تمیز کردن حرفه ای سمعک به شنوایی شناس مراجعه کنید:

• سمعک به درستی کار نمی کند.
• متوجه کاهش کیفیت صدا شوید.
• هنگام استفاده از سمعک احساس ناراحتی یا تحریک می کنید.
• دستگاه نیاز به تمیز کردن عمقی دارد.

در تمیز کردن حرفه ای سمعک چه اتفاقی می افتد؟!

نظافت حرفه ای سمعک شامل تمیز کردن رسیور، میکروفون، اتصالات باتری، تیوب، درزها و نقاط غیر قابل دسترسی پوسته، تعویض وکس گارد یا فیلتر سمعک و … است که توسط شنوایی شناس و با استفاده از ابزارهای تخصصی انجام می شود تا بدون آسیب رسیدن به سمعک، هرگونه تجمع جرم گوش، عرق، گردوغبار یا دبری بطور کامل و ایمن پاک شود. این نظافت حرفه ای با یک جلسه مراجعه به کلینیک انجام شده و نیازی نیست سمعک را در کلینیک بگذارید. همچنین می توانید در طی این ملاقات، در مورد نحوه مراقبت از سمعک خود مشاوره و پشتیبانی دریافت کنید. به عنوان مثال در موارد زیر:

• آموزش نظافت کلی، ضدعفونی کردن سمعک و نحوه مراقبت از سمعک در منزل
• خریداری کیت و ابزارهای مراقبت از سمعک و لوازم جانبی مورد نیاز؛ مانند دستگاه رطوبت گیر سمعک.
• تعمیر یا تعویض قطعات خراب سمعک در منزل یا کلینیک

توجه داشته باشید که تعمیرات سمعک بسته به میزان آسیب یا تعمیر مورد نیاز، ممکن است تحت پوشش گارانتی باشد یا نباشد. اکثر شنوایی شناسان تا یک یا دو سال تمیز کردن سمعک را بطور رایگان انجام می دهند؛ اما هزینه ی قطعات و تجهیزات مصرفی می بایست توسط مراجع پرداخت گردد.

نحوه ی تمیز کردن سمعک:

توصیه می شود هر روز صبح قبل از گذاشتن سمعک در گوش، آن را تمیز کنید؛ زیرا در طول شب جرم های روی سمعک خشک شده و تمیز کردن آن ها راحت تر خواهد بود. سمعک ها اشکال و فرم های مختلفی دارند. تمیز کردن کلی برای همه مدل های سمعک تقریبا مشابه است. با این حال، تمیز کردن دقیق و عمقی سمعک بسته به مدل آن متفاوت است. راهنمای کاربر خود را بررسی کنید تا از مدل سمعک های خود و مراحل توصیه شده برای تمیز کردن آن ها مطلع شوید. در همه مدل های سمعک، 3 قسمت وجود دارد که نیاز به مراقبت منظم دارند:

پوسته:

پوسته همان سطح بیرونی سمعک است. وکس یا مواد زائد روی پوسته سمعک می تواند بر فیت شدن مناسب آن تاثیر بگذارد، باعث ناراحتی در گوش شود یا بر حرکت بخش های عملکردی مانند ولوم کنترل اثر بگذارد. در سمعک داخل گوشی (ITE) جرم به احتمال زیاد در نواحی خمیده ی پوسته تجمع می یابد. در سمعک های پشت گوشی توانند چربی و گردوغبار می تواند در هر شیار یا درز سمعک جمع شود.

نکات کلی برای تمیز کردن پوسته سمعک:

• اگر هر روز سمعک خود را تمیز کنید، یک پارچه نرم و خشک برای این کار کافی است. هرگز از پارچه خیس یا دستمال مرطوب حاوی الکل یا هرگونه مواد شیمیایی استفاده نکنید؛ چرا که می توانند به سمعک آسیب برسانند.
• برای جمع کردن بیشتر جرم، می توانید دستمال یا پارچه را خیلی کم و در حدی که مطمدن باشید آب وارد سمعک نمی شود مرطوب کنید.
• برای جرم های نسبتا سخت، از برس مخصوص همراه سمعک خود استفاده کنید. هرگز از خودکار یا ابزارهای تیز مانند قیچی یا سوزن برای پاک کردن سمعک استفاده نکنید. زیرا ممکن است بطور تصادفی به سمعک آسیب برسانند.

 

میکروفون:

میکروفون یکی از ظریف ترین قسمت های سمعک است. بنابراین باید آن را با دقت خاصی تمیز کنید. تمیز کردن منظم درگاه میکروفون سمعک با برس کوچکی که شنوایی شناس به کاربر می دهد، سبب حفظ کیفیت صدای سمعک و افزایش طول عمر و کاهش نیاز به تعمیرات آن می گردد.

نکات کلی برای تمیز کردن میکروفون:

• هرگز چیزی را وارد درگاه میکروفون سمعک نکنید.
• هنگام تمیز کردن میکروفون، سمعک خود را وارونه کنید تا درگاه میکروفون رو به زمین باشد. به این ترتیب هرگونه زباله ی شل از میکروفون خارج می شود و داخل آن نمی افتد.
• با استفاده از برس ارائه شده به همراه سمعک، به آرامی درگاه میکروفون را مسواک بزنید تا هرگونه زباله را از بین ببرید.

رسیور:

بعد از تمام شدن باتری، تجمع جرم در رسیور شایع ترین علت خرابی سمعک است. رسیور سوراخی است که صدا را از بلندگوی سمعک به گوش هدایت می کند. تمیز کردن روزانه با برس، به جلوگیری از تجمع بیشتر کمک می کند. اگر جرم رسیور را مسدود کند،  ممکن است تمیز کردن بیشتر لازم باشد.

نکات کلی برای تمیز کردن رسیور:

• هنگام تمیز کردن رسیور همیشه ملایمت به خرج دهید. نیروی زیاد ممکن است به آن آسیب برساند.
• از جمع کننده وکس (حلقه سیمی کوچک) که همراه سمعک شما ارائه شده است، استفاده کنید. جمع کننده را تا زمانی که به مقاومت برخورد کنید در دهانه قرار دهید. سپس آن را بیرون بیاورید. این کار را آنقدر تکرار کنید تا دهانه عاری از وکس شود.
• برخی از سبک های سمعک ممکن است سیستم های پیشگیری از وکس دیگری مانند وکس گارد یا وکس فیلتر (Cerustop) را برای رسیور داشته باشند. شنوایی شناس شما می تواند بهترین راه را برای تمیز کردن این سیستم های خاص پیشنهاد دهد.

نحوه تمیز کردن سمعک پشت گوشی (BTE):

برای تمیز کردن یک سمعک پشت گوشی و قالب آن مراحل زیر را انجام دهید:

• ابتدا با مطالعه دفترچه راهنمای سمعک خود ببینید که سمعکتان مدل BTE معمولی است یا mini-BTE. سمعک پشت گوشی معمولی دارای هوک، تیوب و قالب گوش است؛ در حالی که سمعک mini-BTE فاقد هوک بوده و تیوب باریکتری دارد؛ اما بر خلاف سمعک های رسیور در مجرا، تیوب این سمعک ها قابلیت جدا شدن از بدنه ی سمعک را دارد.
• تیوب و قالب سمعک را از آن جدا کنید. در سمعک پشت گوشی معمولی، کافی است تیوب را از انتهای هوک بکشید تا جدا شود. در سمعک های mini-BTE نیز تیوب با کمی کشیدن از سمعک جدا می شود.
• در صورتی که سمعک پشت گوشی قالب داشته باشد، امکان جدا کردن قالب از تیوب وجود ندارد؛ اما دام از تیوب باریک سمعک جدا می شود. فقط کافی است دام را به آرامی بکشید تا از تیوب جدا شود.
• با استفاده از برس مخصوص، جرم و ذرات را به آرامی از روی سطح بیرونی سمعک پاک کنید. دقت کنید که هنگام کشیدن برس، دهانه ی میکروفون و رسیور سمعک به سمت پایین باشد تا ذرات خارجی وارد آن ها نشوند. اگر سمعک یک میکروفون داشته باشد، دهانه ی آن معمولا در بالای سمعک و نزدیک به محل اتصال تیوب است؛ اما اگر بیش از یک میکروفون داشته باشد، دهانه سایر میکروفون ها در پشت سمعک و نزدیک به دکمه های کنترل آن قرار دارد.
• از حلقه مخصوص خارج کردن جرم گوش برای حذف هرگونه جرم یا کثیفی که با برس جدا نشده است استفاده کنید.
• ابزار مخصوص تمیز کردن تیوب سمعک را به آرامی از داخل تیوب عبور دهید تا از سمت دیگر آن خارج شود. سپس انتهای آن را با یک پارچه نرم تمیز کرده و دوباره آن را به عقب بکشید.
• قالب گوش را نیز تمیز کنید. از آنجا که قالب و تیوب سمعک های پشت گوشی فاقد اجزای الکتریکی است، می توانید آن ها را پس از جدا کردن از سمعک، حدود 15 دقیقه در آب گرم و صابون ملایم قرار دهید. سپس آن ها را با آب خنک آبکشی کرده و روی یک حوله تمیز بگذارید تا خشک شود. همچنین می توانید از کاپ ها و قرص های تمیز کننده سمعک نیز استفاده کنید. به سادگی قالب ها و تیوب های سمعک خود را در کاپ قرار داده، آن را با آب گرم پر کنید، یک قرص تمیزکننده اضافه کنید و 30 دقیقه خیس کنید. سپس آن ها را بیرون آورده و قبل از استفاده مجدد روی یک حوله تمیز قرار دهید تا در هوا خشک شوند.
• با استفاده از دمنده ی تیوب، هرگونه رطوبت و دبری اضافی را از تیوب و قالب سمعک پاک کنید.
• سطح بیرونی سمعک، تیوب، قالبف دام و سایر اجزای آن را با یک دستمال میکروفایبر یا پارچه خشک و نرم پاک کنید. همچنین می توانید از دستمال مرطوب بدون الکل برای تمیز کردن بدنه ی سمعک استفاده کنید. اما مطمئن شوید که آب اضافی وارد سمعک نشود.
• پس از اطمینان از خشک شدن کامل اجزای سمعک، تیوب و قالب را دوباره به هوک سمعک متصل کنید. بدین صورت که انتهای تیوب را روی هوک بکشید. در مورد سمعک های mini-BTE کافی است انتهای تیوب را در محل اتصالش به سمعک کمی بچرخانید تا متصل شود.
• برای اتصال دام به Slim Tube نیز آن را به آرامی روی رد انتهای تیوب فشار دهید. با این کار احساس می کنید که دام روی برآمدگی تیوب کلیک کرده و نمی توانید آن را بیشتر فشار دهید.
• وضعیت باتری سمعک را بررسی کرده و در صورت لزوم تعویض کنید.
• تیوب، قالب، Slim Tube و دام سمعک های پشت گوشی، می بایست هر 6-3 ماه یا زمانی که سفت و شکننده شوند یا تغییر رنگ دهند، توسط شنوایی شناس تعویض گردند. بنابراین فواصل زمانی معینی را برای مراجعه به شنوایی شناس جهت چکاپ حرفه ای سمعک در نظر بگیرید.
• قالب سمعک ممکن است در طول زمان کمی بو بگیرد؛ ولی اگر بوی آن زیاد باشد، می تواند نشان دهنده عفونت گوش شما باشد. در این موارد به متخصص مراجعه کنید.

نحوه تمیز کردن سمعک RIC:

در سمعک های مدل RIC، جدا کردن قالب یا دام امکان پذیر نیست؛ زیرا در این مدل سمعک، رسیور درون دام یا قالب می باشد. سیم، رسیور، دام یا قالب سفارشی سمعک RIC هرگز نباید در آب شسته یا غوطه ور شوند؛ زیرا قطرات آب ممکن است صدا را مسدود کند یا به اجزای الکتریکی سمعک آسیب برساند. برای تمیز کردن سمعک RIC مراحل زیر را انجام دهید:

• قسمت های بیرونی بدنه ی سمعک، Slim Tube و دام را در پایان هر روز با یک پارچه مرطوب تمیز کنید. فقط دقت کنید پارچه به قدری خیس نباشد که آب وارد سمعک یا قطعات آن شود.
• دهانه ی تهویه سمعک را با استفاده از ابزار تمیزکننده یا برس همراه سمعک پاک کنید. بدین صورت که برس را از سوراخ عبور داده و به آرامی بچرخانید تا کاملا تمیز شود.
• دام ها و تیوب های باریک سمعک باید هر 3 تا 6 ماه یا زمانی که سفت و شکننده می شوند یا تغییر رنگ می دهند، توسط شناس تعویض شوند.
• در صورتی که با وجود تمیز کردن روزانه متوجه گرفتگی یا عدم شفافیت صدای سمعک شدید، به شنوایی شناس خود مراجعه کنید. ممکن است وکس گارد سمعک توسط جرم گوش مسدود شده و نیاز به تعویض داشته باشد که این کار توسط شنوایی شناس و در محل کلینیک انجام می شود. گاهی شنوایی شناس ابزار مخصوص تعویض وکس گارد را در اختیار کاربر قرار می دهد تا پس از کسب آموزش مناسب خودش این کار را در منزل انجام دهد.

فیلتر جرم سمعک RIC را باید حداقل دو بار در سال یا زمانی که به نظر فرسوده شده و تغییر رنگ داده تعویض کرد.

نحوه تمیز کردن سمعک داخل گوشی (ITE):

برای تمیز کردن یک سمعک داخل گوشی مراحل زیر را انجام دهید:

• با استفاده از برس مخصوص، جرم گوش و سایر کثیفی های روی سطح بیرونی سمعک را تمیز کنید. دقت کنید که هنگام کشیدن برس در نزدیکی سوراخ های روی سمعک (دهانه میکروفون، رسیور، ونت) سمعک را به گونه ای در دست خود نگه دارید که سوراخ به سمت پایین باشد تا ذرات وارد آن نشوند. برس را به آرامی در سوراخ ها فشار داده و بچرخانید تا هرگونه آلودگی را پاک کند.
• از حلقه مخصوص خارج کردن جرم برای حذف هرگونه تجمع جرم یا دبری که با برس جدا نشده است استفاده کنید.
• ابزار مخصوص تمیز کردن تیوب سمعک را در از سوراخ ونت عبور دهید تا از سمت مقابل خارج شود. سپس آن را با یک پارچه ی نرم تمیز کرده و به عقب بکشید تا از ونت خارج شود. البته قبل از این کار مطمئن شوید که سمعک Vent Plug نداشته باشد.
• از یک دستمال میکروفایبر یا دستمال عینک یا دستمال مرطوب بدون الکل برای تمیز کردن پوسته بیرونی سمعک استفاده کنید. دقت کنید که هیچ مایعی به میکروفون یا منافذ دیگر سمعک وارد نشود.
• پس از تمیز کردن سمعک، باتری آن را نیز بررسی کرده و در صورت لزوم تعویض نمایید.
• در سمعک ITE، معمولا یک سیستم فیلتراسیون از ورود جرم گوش به سمعک جلوگیری می کند. این فیلتر باید بطور مرتب تعویض شود. بنابراین فواصل زمانی منظمی را برای مراجعه به شنوایی شناس جهت چکاپ حرفه ای سمعک در نظر بگیرید.

تعویض باتری های استاندارد و قابل شارژ:

سمعک ها انواع مختلفی از باتری ها را دارند که در اشکال و اندازه های مختلفی وجود دارند. عمر باتری به مدت زمانی که از سمعک خود استفاده می کنید و این که برای چه استفاده می کنیدبستگی دارد (به عنوان مثال پخش بی سیم باعث تخلیه سریع تر باتری می شود). باتری های کوچکتر سایز 10 بین 5-3 روز و باتری های سایز 13 تا 3 هفته دوام می آورند. برخی از سمعک ها نیز قابل شارژ هستند. بنابراین می توانید آن ها را شب شارژ کرده و در طول روز استفاده کنید.

فناوری مدرن سمعک فقط با باتری های مناسب می تواند به درستی کار کند. فقط باید از باتری های سمعک طراحی شده مخصوص استفاده کرد.

مدت زمان ماندگاری باتری به دستگاه، مدت زمان استفاده از ان و اندازه باتری بستگی دارد. اکثر باتری ها هر یک یا دو هفته یک بار نیاز به تعویض دارند. این بدان معناست که همیشه داشتن منبع کافی از باتری های یدکی و فکر کردن به همراه داشتن باتری های جایگزین در سفرهای طولانی تر مفید است. باتری ها باید در جای خشک و خنک نگهداری شوند.

روش دیگر، در حال حاضر سمعک هایی وجود دارد که به جای باتری های استاندارد یکبارمصرف، از باتری های قابل شارژ استفاده می کنند. پس از یک بار شارژ شدن، تا 24 ساعت از شنیدن لذت می برید.

هشدار: مراقب باشید سمعک چپ و راست را با هم مخلوط نکنید. هرکدام با عملکرد شنوایی فردی شما سازگار است. به طور کلی، سمعک ها دارای کد رنگی هستند تا به شما کمک کند آن ها را از هم تشخیص دهید (سمت راست قرمز و سمت چپ آبی است). اگر سمعک فعلی شما این کد رنگی را ندارد، شنوایی شناستان می تواند آن را اضافه کند.

اپلیکیشن های نگهداری سمعک:

در حال حاضر بسیاری از اپلیکیشن های ویژه سمعک دارای قابلیت هایی مانند ارسال اعلان تمیز کردن سمعک و تعویض یا شارز باتری و … می باشند.  این سیستم مجازی، گامی عظیم در افزایش اعتماد به نفس کاربران سمعک و همچنین ترویج تعمیر و مراقبت لازم برای افزایش عمر دستگاه است. به عنوان مثال برنامه های کنترل سلامت برای سمعک های شرکت فوناک «MyPhonak» و و سمعک های شرکت استارکی «Thrive» نام دارند که وضعیت باتری سمعک را نشان داده و به کاربر امکان تنظیم یادآورهایی برای شارژ دستگاه یا مصرف داروهای خود را می دهند.

نکات مهم در مراقبت از سمعک:

• مراقبت از سمعک در برابر رطوبت:

سمعک ها در برابر آب مقاوم هستند؛ اما معمولا ضد آب نیستند. به بیان دیگر اگرچه اکثر سمعک ها نوعی محافظت در برابر رطوبت دارند (مانند پوشش نانو)؛ اما این محافظت محدود بوده و عموما سمعک ها برای شنا یا ورزش های آبی طراحی نشده اند (البته یک استثنا در این زمینه سمعک Aquaris  از شرکت زیمنس / سیگنیا است که ضد آب واقعی می باشد). لوازم الکترونیکی موجود در سمعک در برابر آب آسیب پذیر بوده و خراب می شوند. علاوه بر این در آب برخی مناطق کشور ما مقداری نمک و املاح وجود دارد که خود آن ها تهدیدی مضاعف برای سمعک هستند. بنابراین همیشه قبل از حمام کردن یا شنا، سمعک خود را بردارید و در کیف ضد آب و در مکانی امن نگهداری کنید. به دلیل رطوبت بالای محیط حمام، مطمئن شوید که مکان امن از چنین محیطی دور باشد.

در فصل تابستان که هوا گرم تر است، تعریق نیز بیشتر می باشد. پوشش نانو در قسمت بیرونی اکثر سمعک ها، از نفوذ رطوبت ناشی از تعریق به داخل سمعک جلوگیری می کند؛ اما توصیه می کنیم که درب باتری سمعک را هر شب باز بگذارید تا بطور طبیعی هوا خارج شود یا از یک رطوبت گیر دیجیتال سمعک استفاده کنید. همچنین در صورت تعریق بیش از حد قبل از قرار دادن سمعک در گوش، مجرای گوش خود را کمی خشک کنید.

علاوه بر این ها، در فصل تابستان اسپری ضد آفتاب یا اسپری حشرات بیشتر استفاده می شوند که حاوی ذرات Aerosol بسیار ریزی هستند و به ویژه در صورتی که مستقیما روی سمعک اسپری شوند، با ورود ذرات ریز و رطوبت به سمعک سبب آسیب آن می شوند. بنابراین هنگام استفاده از اسپری در تابستان، سمعک خود را بپوشانید یا آن را از روی گوش بردارید تا از آسیب آن جلوگیری شود.

برای ضدعفونی کردن سمعک از محلول ضدعفونی کننده ای که شنوایی شناستان توصیه می کند استفاده کنید و از مواد شوینده یا الکل استفاده نکنید. محلول را روی دستمال پارچه ای یا کاغذی نرم اسپری کرده و از آن برای پاک کردن سمعک و قالب آن استفاده کنید.

اگر سمعک خیس شد چکار کنیم؟!

اگر سمعک شما خیس شد، سعی نکنید آن را در فر یا مایکروویو یا با بخاری یا سشوار خشک کنید. زیرا حرارت زیاد می تواند قطعات پلاستیکی را نرم و منحرف کرده و به تکنولوزی داخلی سمعک آسیب برساند. در صورت خیس شدن سمعک:

• اگر سمعک باتری یکبارمصرف دارد، سریعا درب باتری را باز کنید، باتری را خارج کرده و سمعک را با درب باتری باز به مدت 24 ساعت در هوای آزاد قرار دهید تا خشک شود.
• اگر سمعک شارزی دارید، فقط آن را خاموش کرده و به مدت 24 ساعت بگذارید تا خشک شود.

برای خشک کردن سریع تر و مطمدن تر سمعک، از یک دمنده هوا، جعبه، کاپ یا کیسه رطوبت گیر مخصوص سمعک استفاده کنید که از ژل سیلیکا برای جذب رطوبت استفاده می کنند. جعبه خشک کن سمعک نیز دستگاه الکترونیکی است که از فرایند گرمایش هوای اجباری برای خشک کردن سمعک استفاده کرده و با تاباندن اشعه ماوراء بنفش 360 درجه به سمعک، 99% باکتری ها را نیز از بین می برد. می توانید این ها را از کلینیک شنوایی یا به صورت آنلاین خریداری کنید.

سمعک و خاک و گردو غبار:

خاک و گرد و غبار برای سمعک شما مضر است. قبل از این که سمعک خود را لمس کنید، مطمئن شوید که دستان خود را از هرگونه چربی و کثیفی تمیز کرده اید. ایده آل است که دست های خود را قبل از دست زدن به سمعک بشویید و ابتدا از خشک شدن کامل آن ها اطمینان حاصل کنید. میکروفون های سمعک به قدری کوچک هستند که می توانند به راحتی توسط کثیفی مسدود شوند و بنابراین کیفیت و وضوح صدایی که می شنوید را کاهش می دهند. ذرات کوچک ماسه می تواند دردسر بزرگی برای سمعک شما باشد. شن و ماسه در یک دستگاه شنوایی می تواند عملکرد آن را مختل کند و باعث خرابی دائمی آن شود. اگر دست هایتان شنی است، هرگز سمعک هایتان را لمس نکنید. در عوض صبر کنید تا بتوانید آن ها را با یک حوله تمیز پاک کنید. اگر سمعک خود را در یک کیف قرار می دهید، مطمدن شوید که کیف در معرض شن و ماسه قرار نگرفته است و قبل از برداشتن سمعک، قسمت بیرونی آن را با برس تمیز کنید.

سمعک ها و کودکان و حیوانات خانگی:

هنگامی که از سمعک خود استفاده نمی کنید، آن ها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید. اگر سمعک خود را در زمانی که از آن ها استفاده نمی کنید غیر فعال نکنید، صداهای بلند ممکن است باعث تحریک و ناراحتی برخی از سگ ها شود.

چگونه سمعک های پشت گوشی را تمیز کنیم؟

برای تمیز کردن یک سمعک پشت گوشی و قالب آن مراحل زیر را انجام دهید:

• ابتدا دهانه میکروفون و رسیور سمعک را چک کنید و اگر چیزی وارد آن شده است، آن را با استفاده از برس مخصوص خارج کنید.
• قالب را برای تمیز کردن از هوک سمعک جدا کنید. بعضی از قالب ها به ویژه قالب های نرم ممکن است در طول زمان رنگشان عوض شود یا لکه شوند. هر روز آن ها را تمیز کنید و هفته ای یک بار آن ها را در آب گرم و صابون بشویید. سپس اجازه دهید تا قالب کاملا خشک شود و بعد آن را به سمعک وصل کنید. هرگز از الکل یا مواد شیمیایی برای تمیز کردن قالب استفاده نکنید. قالب سمعک ممکن است در طول زمان کمی بو بگیرد ولی اگر بوی آن زیاد باشد، می تواند نشان دهنده عفونت گوش شما باشد. در این موارد به متخصص مراجعه کنید.
• از یک وسیله دمنده برای خارج کردن آب درون تیوب استفاده کرده و سپس اجازه دهید تا کاملا خشک شود.